Η Παγκόσμια Ημέρα Φυσικοθεραπείας εορτάζεται κάθε έτος στις 8 Σεπτεμβρίου, την ημέρα που ιδρύθηκε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Φυσικοθεραπείας το 1951. Είναι μια μέρα που οι Φυσικοθεραπευτές μπορούν να προωθήσουν το επάγγελμά τους.

Το ενδιαφέρον της φετινής Παγκόσμια Ημέρας Φυσικοθεραπείας είναι στραμμένο στην αρθρίτιδα. Το φετινό θέμα έρχεται σε συνέχεια του θέματος του 2022, το οποίο εστίαζε στην οστεοαρθρίτιδα.

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι ένα χρόνιο φλεγμονώδες, αυτοάνοσο και εξελικτικό νόσημα των αρθρώσεων, το οποίο μερικές φορές προσβάλλει και ορισμένα σπλάχνα, είναι μια από τις πιο κοινές μορφές αρθρίτιδας. Πρόκειται για μια νόσο που διαταράσσει σημαντικά τη ζωή των ασθενών, λόγω του πόνου, του περιορισμού της κίνησης, της δυσκαμψίας, της κόπωσης και της μειωμένης λειτουργικότητας.

Εκδηλώνεται με τρεις μορφές :

• Πολυαρθρίτιδα
• Μονοαρθρίτιδα καρπού ή του γόνατος
• Βραδεία μονοαρθρίτιδα, που μπορεί να εξελιχτεί σε πολυαρθρίτιδα

 

Κλινική εικόνα

Η νόσος προσβάλλει συνήθως άτομα ηλικίας 40-60 χρονών και συχνότερα γυναίκες σε ανολγία 3:1. Εκδηλώνεται σχεδόν πάντα συμμετρικά από τις περιφερικές αρθρώσεις (πηχεοκαρπικές, ποδοκνημικές, γόνατα), ένω σπανιότερα προσβάλλει τα ισχία, τους ώμους και τις αρθρώσεις της σπονδυλικής στήλης. Στην πηχεοκαρπική προσβάλλονται οι μετακαρπιοφαλαγγικές και οι πρώτες φαλαγγογαλαγγικές αρθρώσεις, τυπική παραμόρφωση αποτελεί η ωλένια απόκλιση του καρπού και των δακτύλων. Η παραμόρφωση επιδεινώνεται από το μυϊκό σπασμό, τη βράχυνση και την ατροφία των μυών γύρω από την αρθρώση.

 

Φυσικοθεραπευτική αξιολόγηση

Αφορά σε όλα τα συστήματα του οργανισμού. Ελέγχεται το μυοσκελετικό σύστημα για τυχόν διόγκωση των αρθρώσεων, ευαισθησία στην πίεση, αύξηση της θερμοκρασίας, παραμορφώσεις και περιορισμό της κινητικότητας. Αξιολογείται το δέρμα, το κυκλοφορικό και το αναπνευστικό σύστημα. Επίσης, ελέγχεται η ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης του ασθενή (μετακινήσεις, βάδιση, ντύσιμο, πρόσληψη τροφής, ατομική υγιεινή και η δυνατότητα έστω και μειωμένης εργασίας).

 

Θεραπεία

Επειδή η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι στην πραγματικότητα πάθηση με άγνωστη αιτιοπαθογένεια, δεν υπάρχει αιτιολογική θεραπεία. Στόχος της θεραπείας είναι η μείωση του πόνου στις οξείες φάσεις της πάθησης, η διατήρηση όσο γίνεται καλύτερης κινητικότητας στις αρθρώσεις που πάσχουν και ο περιορισμός των παραμορφώσεων. Ανάλογα με τη βαρύτητα της πάθησης, η αντιμετώπιση διακρίνεται σε συντηρητική με φαρμακοθεραπεία-φυσικοθεραπεία και σε χειρουργική.

 

Πρόγραμμα φυσικοθεραπείας σε ρευματοειδή αρθρίτιδα

 

⇒ Οξύ στάδιο : Ο ασθενής βρίσκεται σε κατάκλιση, λαμβάνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και οι προσβεβλημένες αρθρώσεις ακινητοποιούνται με τους κατάλληλους νάρθηκες.

Στόχοι φυσικοθεραπείας :

• Υποχώρηση της φλεγμονής και του οιδήματος
• Πρόληψη των παραμορφώσεων και των συγκάμψεων με διάφορους νάρθηκες

Οδηγίες για το σπίτι :

• Να μη φορτίζει ιδιαίτερα τις αρθρώσεις
• Να μην τοποθετεί μαξιλάρια κάτω απο τα γόνατα, επειδή ευνοούνται οι συγκάμψεις (καμπτικό πρότυτο)

 

⇒ Υποξύ-χρόνιο στάδιο : Η φλεγμονή της άρθρωσης και ο πόνος υποχωρούν. Ο φυσικοθεραπευτής υποβάλλει τον ασθενή σε ένα εξελικτικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας, προσαρμοσμένο για τον κάθε ασθενή, αποφεύγοντας την υπερβολική κίνηση και κόπωση, επειδή υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης των συμπτωματων.

Στόχοι φυσικοθεραπείας :

• Πρόληψη περαιτέρω δυσμορφιών και παραμορφώσεων των προσβεβλημένων αρθρώσεων
• Αύξηση της ελαστικότητας των μυών και των συνδέσμων
• Βελτίωση της κινητικότητας των προσβεβλημένων αρθρώσεων
• Αύξηση της μυϊκής ισχύος
• Λειτουργική προσαρμογή του ασθενή στην καθημερινότητα
• Διατήρηση της γενικής υγείας

 

Πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο ασθενής είναι ότι όσο νωρίτερα ξεκινά η θεραπευτική αγωγή, τόσο πιο αποτελεσματική ενδέχεται να είναι ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή των αρθρώσεων.