Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων έχει καθιερωθεί με σκοπό να ευαισθητοποιηθεί η κοινωνία υπέρ του αγώνα καταπολέμησης του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας. Αποτελεί ημέρα μνήμης των φοιτητών που δολοφονήθηκαν από το ρατσιστικό καθεστώς της Νοτίου Αφρικής στο Σάρπβιλ το 1960. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα αντί να μειώνονται τα φαινόμενα ρατσισμού και εθνικισμού, εντοπίζονται ακραία ρατσιστικά στοιχεία σε διάφορα μέρη του κόσμου. Στοιχεία που δηλητηριάζουν την κοινωνία και ειδικά την νεολαία, αποπροσανατολίζοντας την από τα πραγματικά αίτια των προβλημάτων που μπορεί να αντιμετωπίζει η χώρα τους.
Πρέπει να υπάρχει μηδενική ανοχή έναντι οποιασδήποτε μορφής διακρίσεων, ξενοφοβίας, μισαλλοδοξίας και ρατσισμού. Η Κύπρος τα τελευταία χρόνια έχει δεχτεί αρκετούς μετανάστες, ωστόσο πολλοί από εμάς δεν το δέχονται και προβαίνουν σε απάνθρωπες πράξεις, παραβιάζοντας και στερώντας τα ανθρώπινα δικαιώματα του καθενός. Είχα διαβάσει ένα αντιρατσιστικό συλλαλητήριο εκπαιδευτικών στη Θεσσαλονίκη το οποίο ξεκινούσε ως εξής: «Η προσφυγιά δεν είναι έγκλημα, οι κατατρεγμένοι των πολέμων, των δικτατοριών, της πείνας και της κλιματικής καταστροφής δεν είναι εχθροί μας! Είμαστε στο πλευρό τους, ειδικά σε μια εποχή που η φτώχεια θεωρείται έγκλημα και ατομική ευθύνη, τα παιδιά μας ‘βιάζονται’, διαπομπεύονται ή σκοτώνονται από τις κάθε είδους εξουσίες και τα δικαιώματα των εργαζομένων μπαίνουν σταδιακά στο ‘γύψο’».
Πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι πράξεις μας έχουν αντίκτυπο στα παιδιά. Είναι χρέος μας να καλλιεργούμε πολίτες με ήθος και αρχές, αγάπη και ενσυναίσθηση προς τον συνάνθρωπο τους.
Φυλετικές διακρίσεις και σχολικό πλαίσιο:
Το σχολικό πλαίσιο περιλαμβάνει πολλαπλές μορφές ετερότητας, άλλες περισσότερο γνωστές και εμφανές στους άλλους (π.χ. εθνικότητα, εμφάνιση, κοινότητα, φύλο), κι άλλες λιγότερο (π.χ. σεξουαλικός προσανατολισμός, ταυτότητα φύλου, αναπηρία). Η κάθε μία από αυτές αναζητούν αναγνώριση, αποδοχή, σεβασμό και προστασία. Ο κάθε εμπλεκόμενος ειδικός είναι σημαντικό να διασφαλίσει ότι όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας συνυπάρχουν μέσα σε ένα περιβάλλον ασφάλειας, ανεκτικότητας, σεβασμού της διαφορετικότητας, μη διάκρισης και ισότητας. Διεκπεραιώνοντας, έτσι, στο μέγιστο οι μαθητές τα μαθησιακά τους καθήκοντα.
Η δημιουργία ενός απαλλαγμένου από τον ρατσισμό σχολικού περιβάλλοντος, συμβάλλει ουσιαστικά στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας δικαιοσύνης. Οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, οι μαθητές και κατ’ επέκταση η κοινωνίας ολόκληρη, έχει ευθύνη πάνω σε αυτό.
Τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να μειωθεί το φαινόμενο των φυλετικών διακρίσεων και ρατσισμού;
- Εντοπισμός, αναγνώριση και αντιμετώπιση του φαινομένου έγκαιρα και αποφασιστικά.
- Παροχή ασφάλειας, εμπιστευτικότητας και ιδιωτικότητας στην οποιανδήποτε διαδικασίας εξέτασης ή αναφοράς ρατσιστικού περιστατικού στην οποία εμπλέκεται κάποιος με οποιονδήποτε τρόπο.
- Παρότρυνση και ενθάρρυνση των δεκτών οποιασδήποτε ρατσιστικής συμπεριφοράς και διάκρισης, να καταγγέλλουν, προστατεύοντας τους από πιθανές δυσμενείς συνέπειες.
- Πρόσβαση σε διαδικασίες υποβολής παραπόνου σε περίπτωση στην οποία το άτομο πιστεύει ότι έχει τύχει διάκρισης ή ρατσισμού στη βάση του φύλου, της εθνικότητας, της εμφάνισης, της θρησκείας, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της αναπηρίας ή άλλης πτυχής της ταυτότητας του.
- Ισότιμη συμπεριφορά και σεβασμός από όλους προς όλους.
- Σεβασμός εθνικών και θρησκευτικών συμβόλων, των δικών τους αλλά και των άλλων.
- Απόρριψη και καταδικασμός κάθε μορφής ρατσισμού, παρενόχλησης ή διάκρισης προς οποιοδήποτε άτομο.
- Αναγνώριση διαφόρων μορφών στερεοτύπων και αμφισβήτηση τους άμεσα, όπου και όποτε παρατηρούνται.
- Άρνηση εμπλοκής σε ρατσιστικές συμπεριφορές.
- Ενημέρωση ατόμων που λένε ρατσιστικά ανέκδοτα, ότι μπορεί με αυτό τον τρόπο να πληγώνουν κάποια άλλα άτομα ή ομάδες.
- Προώθηση ίσων ευκαιριών και θετικών κοινωνικών σχέσεων ανάμεσα σε όλα τα άτομα της κοινωνίας.
- Δίδαγμα μαθητών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
- Θέσπιση υψηλών προσδοκιών και παροχή ευκαιριών σε όλους ανεξαιρέτως.
- Συνεχής ενημέρωση για θέματα σχετικά με τον ρατσισμό και τις διακρίσεις (π.χ. δικαιώματα, υποχρεώσεις, μορφές, λειτουργία ρατσισμού κτλπ).
- Αναστοχασμός της συμπεριφοράς ως προς το κατά πόσο αυτή μπορεί να έχει ρατσιστικές συνέπειες για άλλα άτομα ή ομάδες.
- Προσπάθεια ύπαρξης θετικών προτύπων αντιρατσιστικής συμπεριφοράς για την νεολαία.
Τόσο σε επίπεδο θεωρίας όσο και πράξης, το ουσιαστικότερο μέτρο πρόληψης και καταπολέμησης των διακρίσεων, της μισαλλοδοξίας και του ρατσισμού είναι η ανάπτυξη και η συστηματική εφαρμογή συγκεκριμένης και ξεκάθαρης πολιτικής κατά του ρατσισμού και διακρίσεων.
ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ!
