Το σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη (Failed Back Surgery Syndrome) αναφέρεται στον επίμονο πόνο ή το νέο πόνο που αισθάνεται ο ασθενής μετά από μια ή περισσότερες χειρουργικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη, όπως για παράδειγμα μετά από πεταλεκτομή, δισκεκτομή, αποσυμπίεση, σπονδυλοδεσία κ.ά.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο πόνος ξεκινά να παρουσιάζεται συνήθως τρεις έως έξι μήνες μετά την επέμβαση. Τα συμπτώματα του εν λόγω συνδρόμου περιλαμβάνουν διάχυτο, έντονο πόνο στην πλάτη ή στα πόδια, καθώς και αίσθηση τσιμπήματος, μαχαιρώματος ή παρόμοιες αισθήσεις στα άκρα.
Το σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι οι εξής:
Λανθασμένη επιλογή υποψήφιου ασθενή
Αυτό είναι το πιο κοινό αίτιο του συνδρόμου αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη. Σύμφωνα με τη σχετική βιβλιογραφία, ασθενείς με ψυχικές διαταραχές, ιδιαίτερα με άγχος ή κατάθλιψη, ασθενείς με ασυνήθιστες αντιδράσεις στον πόνο, ασθενείς που λαμβάνουν επίδομα ανικανότητας εργασίας και ασθενείς που εμπλέκονται σε δικαστικές υποθέσεις, τείνουν να παρουσιάζουν φτωχά αποτελέσματα σε χειρουργικές επεμβάσεις.
Λανθασμένη ή ανελλιπής διάγνωση
Η αποτυχία ακριβούς εντοπισμού της πηγής του πόνου μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένη επιλογή επέμβασης, που δεν ανταποκρίνεται στο πρόβλημα. Ως αποτέλεσμα, ο πόνος συνεχίζει και μετά την επέμβαση.
Το πιο κοινό ιατρικό λάθος που μπορεί να επιφέρει σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη είναι το λανθασμένο επίπεδο δισκεκτομής. Άλλα ιατρικά λάθη περιλαμβάνουν την αποτυχία εντοπισμού του επιπέδου της σπονδυλικής στένωσης, τη σπονδυλοδεσία σε λανθασμένο επίπεδο, την επιλογή τύπου επέμβασης που δεν ανταποκρίνεται σε όλα τα συμπτώματα του ασθενούς, ή τη λανθασμένη/ανεπαρκή χειρουργική διαδικασία.
Η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων μετά την επέμβαση μπορεί να οφείλεται σε εκφυλιστική ασθένεια που βρίσκεται σε εξέλιξη, ή ακόμα στη μεταβολή της εμβιομηχανικής λόγω της επέμβασης.
Η επιλογή θεραπείας – ή συνδυασμού θεραπειών – για το σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη γίνεται μετά από διεξοδική αξιολόγηση του ιστορικού, των συμπτωμάτων, των αιτιών και της ψυχολογικής κατάστασης του ασθενούς.
Τα αναλγητικά και τα αντιφλεγμονώδη είναι απαραίτητα σε αρκετές περιπτώσεις για την αντιμετώπιση του πόνου. Επιπλέον, τα οπιοειδή χρησιμοποιούνται ορισμένες φορές για βραχυπρόθεσμη ανακούφιση, ενώ ορισμένοι ασθενείς βοηθιούνται και από συγκεκριμένα αντικαταθλιπτικά ή/και αντιεπιληπτικά φάρμακα.
Κατά τη θεραπεία αυτή, γίνεται έγχυση ενός κορτικοστεροειδούς, σε συνδυασμό με τοπικό αναισθητικό, στον επισκληρίδιο χώρο της επηρεαζόμενης περιοχής.
Ο νευρικός αποκλεισμός περιλαμβάνει την έκχυση φαρμάκου απευθείας στη νευρική ρίζα ή σε κοντινό σημείο, με σκοπό τον αποκλεισμό των σημάτων πόνου.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, χορηγείται φάρμακο απευθείας σε ένα σημείο πυροδότησης πόνου (trigger point) για την ανακούφιση του ασθενούς.
Η τεχνική αυτή συστήνεται για ασθενείς με σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη, που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες διαχείρισης του πόνου. Πρόκειται για μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, όπου μια μικρή συσκευή (νευροδιεγερτής) εμφυτεύεται στο σώμα του ασθενούς και συνδέεται με ηλεκτρόδια που εμφυτεύονται στην σπονδυλική στήλη. Ο συγκεκριμένος μηχανισμός τροποποιεί τα σήματα πόνου πριν φτάσουν στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα τη μείωση του πόνου που αισθάνεται ο ασθενής.
Η ενδορραχιαία χορήγηση φαρμάκου μέσω “αντλίας πόνου” είναι μέθοδος χορήγησης φαρμάκων απευθείας στο νωτιαίο μυελό.
Η φυσικοθεραπεία, η χειροπρακτική, η διαδερμική νευρική ηλεκτρική διέγερση (TENS) και ο ηλεκτροβελονισμός λειτουργούν ως συμπληρωματικές θεραπείες για την αντιμετώπιση του συνδρόμου αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη.
