Διέγερση Νωτιαίου Μυελού

Η τοποθέτηση νευροδιεγέρτη Νωτιαίου Μυελού (Spinal Cord Stimulator, S.C.S) είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος ελέγχου του χρόνιου νευροπαθητικού πόνου. Πρόκειται για μια μικρή συσκευή (παρόμοια με ένα βηματοδότη), η οποία εμφυτεύεται στο σώμα του ασθενή με σκοπό να τροποποιεί τα σήματα του πόνου προτού φθάσουν στον εγκέφαλο. Με αυτό τον τρόπο βοηθάει τους ανθρώπους να μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τα συμπτώματα του χρόνιου πόνου όπως επίσης και να μειώσουν τη χρήση των οπιοειδών φαρμάκων.

 

Τι είναι ο διεγέρτης του νωτιαίου μυελού;

Ο νευροδιεγέρτης είναι μια συσκευή που τοποθετείται κάτω από το δέρμα και συνδέεται με ηλεκτρόδια που εμφυτεύονται στην σπονδυλική στήλη, τα οποία στέλνουν ήπιο ηλεκτρικό ρεύμα προς στο νωτιαίο μυελό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την επικάλυψη/ τροποποίηση των αλγεινών σημάτων(σημάτων πόνου) προτού φτάσουν στον εγκέφαλο και την μείωση του πόνου που αισθάνεται ο ασθενής.

Υπάρχουν διάφορα είδη συσκευών νευροδιέγερσης, από τις οποίες άλλες χρησιμοποιούν ρεύμα χαμηλής συχνότητας αντικαθιστώντας την αίσθηση του πόνου με ένα πιο ήπιο ερέθισμα (παραισθησία), ενώ άλλες συσκευές χρησιμοποιούν παλμούς υψηλής συχνότητας ή παλμούς ριπής για να καλύψουν τον πόνο χωρίς να προκαλούν παραισθησία.

Η νευροδιέγερση δεν εξαλείφει την πηγή (αιτία) του πόνου, απλά αλλάζει τον τρόπο που την αντιλαμβάνεται ο εγκέφαλος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ποσοστό της ανακούφισης του πόνου να ποικίλει σε κάθε άτομο. Ο στόχος είναι η μείωση του πόνου κατά 50 έως 70%. Ωστόσο, ακόμη και μια μικρή ανακούφιση του πόνου μπορεί να είναι σημαντική, εάν βοηθά τον ασθενή να εκτελεί τις καθημερινές του δραστηριότητες, όπως επίσης και αν επιτύχει την μείωση των ποσοτήτων των φαρμάκων που χρησιμοποιεί. Η νευροδιέγερση δεν βελτιώνει τη μυϊκή δύναμη του ασθενή.

 

Ποιος ασθενής είναι υποψήφιος για τοποθέτηση νευροδιεγέρτη;

Είναι σημαντικό να γίνεται πάντοτε αξιολόγηση της φυσικής κατάστασης του ασθενή, του ιστορικού του πόνου του, καθώς και των φαρμάκων που λαμβάνει, πριν την απόφαση για τοποθέτηση διεγέρτη νωτιαίου μυελού. Επειδή ο χρόνιος πόνος προκαλεί επίσης συναισθηματική διαταραχή, ένας ψυχολόγος θα πρέπει να αξιολογήσει την κατάσταση του ασθενή για να μεγιστοποιήσει την πιθανότητα επιτυχούς αποτελέσματος.

Οι ασθενείς που επιλέγονται για την χρήση διεγέρτη συνήθως υποφέρουν από χρόνιο ανθεκτικό πόνο για περισσότερο από 3 – 6 μήνες.

Μοιραστείτε το:
  • Οι συντηρητικές θεραπείες απέτυχαν
  • Δεν θα επωφεληθεί από μια ακόμα χειρουργική επέμβαση
  • Δεν επιθυμεί περισσότερες χειρουργικές επεμβάσεις λόγω των επιπλοκών που μπορεί να προκληθούν ή λόγω της μακράς ανάρρωσης
  • Δεν πάσχει από κατάθλιψη ή δεν είναι εθισμένος στα ναρκωτικά (πρέπει να αντιμετωπίζονται πριν από την εμφύτευση ενός διεγέρτη)

Ο διεγέρτης λειτουργεί καλύτερα στα πρώιμα στάδια μιας χρόνιας πάθησης, πριν από την καθιέρωση ενός κύκλου “πόνου-ταλαιπωρίας-αναπηρίας-πόνου”.

Ένας ασθενής είναι υποψήφιος για την χρήση διεγέρτη εάν:

Υποψήφιοι ασθενείς είναι αυτοί που υποφέρουν από:

  • Χρόνια Οσφυαλγία, Ισχιαλγία ή Οσφυοϊσχιαλγία
  • Πόνο μετά από επανειλημμένες επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη (Failed back surgery syndrome)
  • Σύνθετο περιφερικό σύνδρομο πόνου (Complex Regional Pain Syndrome)
  • Σκλήρυνση κατά πλάκας
  • Κάκωση νωτιαίου μυελού
  • Ισχαιμικό πόνο κάτω άκρων
  • Εμμένουσα φαρμακοανθεκτική σταθερή στηθάγχη
  • Περιφερική αγγειοπάθεια (PVD)/ισχαιμία κάτω άκρων με άλγος
  • Ανθεκτική διαβητική περιφερική πολυνευροπάθεια
  • Ανθεκτική περιφερική νευροπάθεια (μεθερπητική νευραλγία, πόνος μέλους φάντασμα, τραυματισμός περιφερικού νεύρου, κλπ)

Ποιος εκτελεί τη διαδικασία;

Οι δύο κύριες ειδικότητες ιατρών που ασχολούνται με την τοποθέτηση διέγερσης Νωτιαίου Μυελού είναι οι νευροχειρουργοί και οι αναισθησιολόγοι.

Η διαδικασία τοποθέτησης αποτελείται από δύο στάδια στις πλείστες περιπτώσεις, το στάδιο της προσωρινής τοποθέτησης (δοκιμαστική τοποθέτηση) για επιβεβαίωση της μείωσης του πόνου τουλάχιστον κατά 50% και το στάδιο της μόνιμης τοποθέτησης της συσκευής.

Στάδιο 1 – Δοκιμή του διεγέρτη
Η δοκιμαστική διέγερση είναι μια δοκιμαστική περίοδος για να προσδιοριστεί εάν ο ασθενής παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα όσο αφορά τον έλεγχο του πόνου του.

Στάδιο 2 – Μόνιμος διεγέρτης
Εάν η δοκιμή είναι επιτυχής και υπάρχει ανακούφιση από τον πόνο πέραν του 50% στον ασθενή, τότε προγραμματίζεται η μόνιμη εμφύτευση του διεγέρτη του νωτιαίου μυελού.

 

Τι συμβαίνει μετά τη χειρουργική επέμβαση;

Οι περισσότεροι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο για το σπίτι το επόμενο πρωί, ενώ ο νευροδιεγέρτης θα προγραμματιστεί πριν το εξιτήριο.

Περιορισμοί:

  • Αποφυγή έντονων δραστηριοτήτων για 2 εβδομάδες
  • Αποφυγή οδήγησης για 1 μήνα

Ποια είναι τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα της διέγερσης του νωτιαίου μυελού εξαρτώνται από την προσεκτική και σωστή επιλογή του ασθενούς, την επιτυχή δοκιμαστική διέγερση, την σωστή μόνιμη τοποθέτηση, αλλά και την εκπαίδευση των ασθενών. Η διέγερση δεν θεραπεύει την κατάσταση που προκαλεί πόνο, απλά βοηθά τους ασθενείς να διαχειριστούν τον πόνο τους. Η εμφύτευση ενός διεγέρτη θεωρείται επιτυχής αν ο πόνος μειωθεί τουλάχιστον κατά το ήμισυ.

Δημοσιευμένες μελέτες διέγερσης του νωτιαίου μυελού δείχνουν καλή έως εξαιρετική μακροχρόνια ανακούφιση σε 50 έως 80% των ασθενών που πάσχουν από χρόνιο νευροπαθητικό πόνο[1-6].

Η θεραπεία είναι αναστρέψιμη. Εάν ένας ασθενής αποφασίσει οποιαδήποτε στιγμή να σταματήσει, όλα τα ηλεκτρόδια και η μονάδα διέγερσης μπορούν να αφαιρεθούν.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και οι επιπλοκές;

Δεν υπάρχει χειρουργική επέμβαση χωρίς κινδύνους. Οι γενικές επιπλοκές οποιασδήποτε χειρουργικής επέμβασης περιλαμβάνουν αιμορραγία, λοίμωξη, θρόμβωση κ.α.

Οι ειδικές επιπλοκές που σχετίζονται με την τοποθέτηση του νευροδιεγέρτη περιλαμβάνουν:

  • Μετατόπιση της θέσης των ηλεκτροδίων ή αποτυχία των ηλεκτροδίων
  • Επισκληρίδια αιμορραγία, αιμάτωμα, λοίμωξη, συμπίεση του νωτιαίου μυελού και / ή παράλυση
  • Βλάβη μπαταρίας
  • Διαρροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού
  • Έντονος πόνος στο σημείο του ηλεκτροδίου ή της μονάδας διέγερσης

 

Ζώντας με ένα διεγέρτη

Μόλις προγραμματιστεί η συσκευή, ο ασθενής είναι έτοιμος να πάει στο σπίτι. Ο γιατρός θα δώσει οδηγίες όσον αφορά τη ρύθμιση του διεγέρτη, ελέγχοντας τη δύναμη και τη διάρκεια κάθε διεγερτικής περιόδου. Ο γιατρός μπορεί επίσης να αλλάξει το πλάτος, το εύρος και τις συχνότητες του παλμού στις επισκέψεις παρακολούθησης, εάν είναι απαραίτητο.

Ο ασθενής έχει μαζί του φορητό προγραμματιστή που του επιτρέπει να ενεργοποιεί και να απενεργοποιεί τον διεγέρτη, να επιλέγει διαφορετικό πρόγραμμα ανάλογα με τις ανάγκες του, καθώς και να ρυθμίζει την ένταση της διέγερσης. Οι περισσότεροι άνθρωποι λαμβάνουν πολλαπλά προγράμματα για να επιτύχουν την καλύτερη δυνατή ανακούφιση πόνου σε οποιοδήποτε σημείο της ημέρας ή κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων δραστηριοτήτων.

Μερικοί άνθρωποι αισθάνονται διαφορές στην ένταση διέγερσης ανάλογα με τη στάση του σώματος τους (π.χ., καθιστή ή όρθια). Αυτό οφείλεται στις διακυμάνσεις της εξάπλωσης του ηλεκτρικού ρεύματος καθώς ο ασθενής αλλάζει στάσεις και είναι φυσιολογικό.

Ακριβώς όπως ένας βηματοδότης, η μονάδα νευροδιέγερσης δεν μπορεί να υποστεί βλάβη από συσκευές όπως κινητά τηλέφωνα, μικροκύματα, πόρτες ασφαλείας και αισθητήρες αντικλεπτικής προστασίας. Η συσκευή εντοπίζεται στις πύλες ασφαλείας των αεροδρομίων. Προληπτικά, συστήνεται να απενεργοποιείται το σύστημα πριν ο ασθενής περάσει από τις πύλες ασφαλείας.

Οι διάφορες μονάδες διέγερσης έχουν διαφορετικούς περιορισμούςστηχρήσητουςμεμαγνητικήτομογραφία (MRI), υπερηχογράφημα (ULTRASOUND), απινιδωτή, ηλεκτροκαυτηρίαση, διαθερμία και καρδιακούς βηματοδότες.

 

Πηγές:

  1. Verrills P, Sinclair C, Barnard A. A review of spinal cord stimulation systems for chronic pain. J Pain Res 9:481-92, 2016
  2. De la cruz P, Fama C, Roth S, et al. Predictors of Spinal Cord Stimulation Success. Neuromodulation 18(7):599-602, 2015
  3. Grider J, Manchikanti L, Carayannopoulos A, et al. Effectiveness of Spinal Cord Stimulation in Chronic Spinal Pain: A Systematic Review. Pain Physician 19:E33-E54, 2016
  4. Deer TR, Skaribas IM, Haider N, et al. Effectiveness of cervical spinal cord stimulation for the management of chronic pain. Neuromodulation 17(3):265-71, 2014
  5. Deer TR, Mekhail N, Provenzano D, et al. The appropriate use of neurostimulation of the spinal cord and peripheral nervous system for the treatment of chronic pain and ischemic diseases: the Neuromodulation Appropriateness Consensus Committee. Neuromodulation 17(6):515-50, 2014
  6. Eldabe S, Buchser E, Duarte RV. Complications of Spinal Cord Stimulation and Peripheral Nerve Stimulation Techniques: A Review of the Literature. Pain Med 17(2):325-36, 2016
  7. Sundaraj SR, et al: Spinal cord stimulation: A seven-year audit. J Clin Neurosci 12:264-270, 2005
Μοιραστείτε το: